De beeldschermkwaliteit van monitoren heeft de afgelopen jaren een indrukwekkende ontwikkeling doorgemaakt. Voor sommige toepassingsgebieden is de 4K-resolutie al lang de standaard. Schermformaten en schermdiagonalen nemen ook toe. En de combinatie van resolutie en beeldschermdiagonaal resulteert in de pixeldichtheid - een term die vaak wordt gebruikt in verband met monitoren. In dit artikel legt EIZO uit wat pixeldichtheid inhoudt en waarom het zo belangrijk is.
Hoe de monitor scherpe beelden weergeeft
4K-resolutie en pixeldichtheid
Moderne monitoren kunnen indrukwekkend hoge resoluties weergeven op indrukwekkend grote schermdiagonalen. Maar is meer in dit geval echt altijd beter? De pixeldichtheid geeft hierover informatie.
Deze waarde wordt meestal opgegeven in de eenheden "pixel per inch" of "dots per inch" - kortweg ppi of dpi. De pixeldichtheid beschrijft dus het aantal pixels per inch van het afbeeldingsgebied.
Pixeldichtheid en weergavekwaliteit
Hoe groter de pixeldichtheid, hoe "fijner" het weergegeven beeld lijkt. Simpel gezegd moet je bij een hoge pixeldichtheid heel dicht bij het scherm komen om de afzonderlijke pixels te kunnen zien. Bij een lage pixeldichtheid daarentegen ziet het scherm er korrelig en wazig uit.
Stel je voor dat je een schilderij schildert met een penseel. Hoe fijner de haren van het penseel, hoe meer detail je op het doek kunt brengen. De pixeldichtheid is als de fijnheid van het penseel: hoe meer pixels per inch je monitor biedt, hoe scherper en duidelijker het beeld is.
Dit is precies waarom de wisselwerking tussen schermdiagonaal en resolutie zo belangrijk is voor de uiteindelijke weergavekwaliteit. Een eenvoudig rekenvoorbeeld laat dit zien: de pixeldichtheid bij een WQHD-resolutie (2560 x 1440) op een 32-inch beeldscherm is 91,79 ppi, wat identiek is aan de pixeldichtheid bij een Full HD-resolutie (1920 x 1080) op een 24-inch beeldscherm.
Meer is niet automatisch beter. Een goede en duidelijke beeldschermkwaliteit hangt af van verschillende factoren - en is uiteindelijk ook subjectief, omdat iedereen pixelroosters anders waarneemt.
Wat is pixel pitch of pixelafstand?
De term pixel pitch wordt soms gebruikt voor beeldschermen. Deze term verwijst naar de afstand tussen naburige pixels - gemeten van pixelcentrum tot pixelcentrum. In dit geval is minder meer, want een kleinere pixel pitch zorgt voor een helderder beeld. Dit feit is echter ook terug te voeren op de pixeldichtheid, want die neemt toe naarmate de afstand tussen de pixels kleiner is.
Goed om te weten: 4K is niet zomaar 4K
De term "4K" verwijst naar de horizontale resolutie van ongeveer 4000 pixels. De "K" staat voor "kilo" (duizend). De meeste 4K-schermen bieden momenteel een resolutie van 3840 x 2160 pixels (4K UHD). Ze bieden dus vier keer zoveel pixels als full HD-schermen (1920 x 1080 pixels) - vaak aangeduid als 4K UHD-schermen. Er zijn echter ook modellen met 4096 x 2160 pixels (DCI 4K) voor de filmindustrie, die ook 4K-schermen worden genoemd - in dit geval DCI 4K-schermen.
Pixeldichtheid en beeldschermresolutie in de praktijk
Lange tijd werden computerschermen ontwikkeld in de veronderstelling dat zowel het besturingssysteem als toepassingen een vaste tekstgrootte/dpi gebruikten (96 dpi in het geval van Windows). Daarom groeide de beschikbare werkruimte automatisch met toenemende resolutie.
De tekstgrootte/dpi van moderne toepassingen is echter schaalbaar. Beeldschermen met een resolutie van 4K profiteren hier in het bijzonder van.
Laten we bijvoorbeeld aannemen dat we een 27-inch 4K UHD beeldscherm zo instellen dat de werkruimte wordt weergegeven als op een 27-inch full HD beeldscherm. Het resultaat zou een beeld zijn dat met 200 procent is geschaald, aangezien 4K UHD (3840 x 2160 pixels) een twee keer zo hoge verticale en horizontale resolutie heeft als Full HD (1920 x 1080 pixels). Eén pixel van de schermweergave van het besturingssysteem zou dus op vier pixels worden weergegeven. In combinatie met de schaalfunctie van het besturingssysteem zou dit resulteren in een zeer scherp en precies beeld.
Vergelijking van beeldschermresolutie tussen Full HD, WQHD en 4K
Vergelijking van pixeldichtheid tussen Full HD, WQHD en 4K
Dit is het verschil in de weergave van Full HD en UHD 4K met dezelfde schermgrootte. De foto's van de pictogrammen zijn van dezelfde afstand genomen. 4K UHD biedt een veel duidelijkere weergave op bijna hetzelfde formaat.
Tegelijkertijd bieden beeldschermen met een hoge pixeldichtheid aanzienlijk meer flexibiliteit. Met een lagere vergroting kan meer werkruimte worden gecreëerd. Met een hogere vergroting kunnen zelfs de fijnste details worden onderscheiden, bijvoorbeeld bij het bewerken van media, zonder dat er extra software nodig is om in te zoomen.
Welke pixeldichtheid is juist?
Zowel visuele perceptie als de perceptie van pixelrasters zijn zeer individueel. In dit opzicht is er geen algemeen antwoord op deze vraag. Als vuistregel kan een normale kijkafstand op kantoor van 50 tot 60 cm worden aangehouden: Vanaf een pixeldichtheid tussen 92 en 110 dpi is het scherm scherp. Maar verschillende toepassingsgebieden stellen natuurlijk verschillende eisen aan wat er op het beeldscherm te zien is.
Kantoortoepassingen (werk, studie)
De dpi-vereisten zijn matig voor het gebruik van webbrowsers, tekstverwerkings- en e-mailprogramma's. Dit geldt vooral als multitasking niet nodig is. Als er regelmatig meerdere vensters of complexe tabellen worden gebruikt, wordt een waarde tussen 92 en 110 aanbevolen. Er moet echter worden opgemerkt dat een hoge pixeldichtheid het contrast van details kan verbeteren en daarom gemakkelijker is voor de ogen. Mensen die bijzonder intensief en langdurig voor de monitor werken, moeten daarom kiezen voor een hoge pixeldichtheid.
Grafisch werk (mediaontwerp, CAD)
Als het aankomt op de kleinste details, zijn er alleen technische grenzen aan wat kan worden bereikt. Hoe hoger de pixeldichtheid van het beeldscherm, hoe gemakkelijker het is om pixelprecisie te bereiken. Interessante monitoren voor dit toepassingsgebied beginnen bij 110 dpi.
Gamen
Voor gamefanaten hangt de keuze van de monitor vooral af van welke games ze het liefst spelen. Games met grote spelwerelden en een lange kijkafstand hebben bijvoorbeeld baat bij een hoge pixeldichtheid, omdat objecten op een grotere afstand nog steeds scherp en duidelijk kunnen worden herkend. 92 tot 120 dpi is een geschikte richtwaarde.
Games hebben echter nog een ander aspect. Hoge resoluties gaan ook hand in hand met steeds hogere hardwarevereisten: als je moderne games in hoge resolutie en met een snelle verversingssnelheid wilt ervaren, heb je een navenant krachtige computer nodig. Afhankelijk van de beschikbare apparatuur moet daarom worden overwogen of een iets lagere resolutie ten gunste van een vloeiender beeldscherm misschien de betere keuze is.
De toekomst is hoge resolutie
Bij de aanschaf van een nieuwe monitor wordt tegenwoordig voor bijna elke toepassing een apparaat met een resolutie van meer dan Full HD aanbevolen. De bijbehorende beeldschermen zijn al lang betaalbaar. Bovendien is de aanschaf niet alleen meer de moeite waard voor creatieve professionals, maar ook voor pure consumenten, omdat steeds meer content in hoge resolutie wordt geproduceerd.
Bij de keuze van de specifieke 4K-monitor en de ideale pixeldichtheid spelen verschillende factoren een rol. Naast het gewenste toepassingsgebied gaat het ook om aspecten als het beschikbare budget en de vrije ruimte op het bureau.
EIZO biedt een breed scala aan verschillende monitoren voor alle facetten van het digitale leven. Enkele bijzonder aan te bevelen modellen vindt u hier:
