Wonderlijke wezens onder het oppervlak van de zee

Vertel ons eens wat meer over onderwaterfotografie – hoe is die passie ontstaan?
Al meer dan tien jaar geleden nam ik deel aan mijn eerste duikcursus om mijn vader te begeleiden, die zijn duikbrevet wilde halen. Dat heeft mijn leven volledig veranderd. Nadat ik met het water en het duiken vertrouwd was geraakt, ben ik binnen een jaar begonnen met het maken van foto's en daar kon ik geen genoeg van krijgen. Vervolgens ben ik meerdere keren op reis gegaan om ook in de Rode Zee en in Zuidoost-Azië te duiken. Zo groeide mijn passie langzaam uit tot een beroep.

Tegenwoordig organiseer ik workshops op de plekken die ik heb leren kennen toen ik begon met duiken. Ik duik het hele jaar door in de Middellandse Zee, vooral in Ligurië, wat voor mij als een tweede thuis voelt.

Maak je alleen foto's onder water?
Nee, niet alleen maar. Ik ben dol op de natuur en maak ook graag foto's van het leven op het land. Maar mijn grootste passie is en blijft de onderwaterwereld.

Bestaan deze verzonken wonderen die je ons laat zien alleen in de tropische paradijzen of heeft de Middellandse Zee nog verrassingen in petto?
Het Middellandse Zeegebied heeft niets te verbergen achter de tropische zeeën - het zit vol prachtige verrassingen. Het gematigde klimaat en de verschillende seizoenen zorgen het hele jaar door voor ongelooflijk gevarieerde ontmoetingen. In de koude maanden, wanneer de zee woelig is, kun je bijvoorbeeld zeeduivel, Sint-Pietersvis of naaktslakken in de meest ongelooflijke kleuren zien. In de zomer, als het water helderder is, kun je tussen scholen makrelen, barracuda's of brasems duiken en de levendige kleuren op de zeebodem bekijken, waarvan de warme tinten prachtig contrasteren met het blauw van de zee.

Als je foto's wilt maken in de Middellandse Zee, moet je geduld hebben, want je moet op zoek naar je motieven. Dit geldt vooral buiten de beschermde gebieden, waar de flora en fauna schaars zijn.

Als onderwaterfotograaf die vaak op dezelfde plek duikt, moet je ook een soort bewaker worden die waakt over het welzijn van jouw stukje zee. Helaas gedragen veel mensen zich buiten de beschermde gebieden met weinig respect en gooien ze afval en rommel in zee of laten ze hun visnetten en lijnen gewoon achter. Beschermde zeegebieden zijn uiterst belangrijk en kunnen ervoor zorgen dat het unieke karakter van onze Middellandse Zee niet voor altijd verloren gaat. Ik hoop dat er in de toekomst meer van deze beschermde gebieden komen en dat ze beter en efficiënter worden beheerd.

Hoe kom je in aanraking met onderwaterfotografie?
Duiken is bijna altijd het beginpunt. Het zijn meestal duikliefhebbers die een nieuwe manier van fotograferen willen uitproberen. Ze willen foto's van hun reizen en duiken mee naar huis nemen die recht doen aan de schoonheid van de oceaandieptes die ze hebben verkend. De eerste kennismaking kan ook via snorkelen plaatsvinden - je hoeft niet altijd met een gasfles te duiken om onderwaterfoto's te maken.

Waarom is dit genre fotografie belangrijk?
Wie er enthousiast over is, ontwikkelt door fotografie een grotere gevoeligheid voor de afgebeelde wezens en een groter respect voor de mariene habitat. Je wordt je meer bewust van de diversiteit aan soorten en je wilt alles wat mooi en ongerept is, behouden. Het vastleggen van de wonderen van onze oceanen wordt steeds moeilijker en vereist een grote inzet.

Daarom heb ik besloten om ook te laten zien wat er niet hoort te zijn, bijvoorbeeld de foto van een plastic zak die op een kwal lijkt. We moeten ons meer bewust zijn van wat we doen met ons dagelijks gedrag.

Welke typische fouten maken minder ervaren fotografen?
In de regel is de eerste fout dat je niet dicht genoeg bij het onderwerp komt. Een ander probleem is van bovenaf fotograferen en het onderwerp naar de achtergrond "duwen", voor rotsen of koraal, waar je het onderwerp nauwelijks kunt herkennen. Het is heel belangrijk om ook aandacht te besteden aan de achtergrond en te proberen het onderwerp te benadrukken en te waarderen in plaats van je blik en aandacht ervan af te leiden. Concentratie speelt ook een grote rol: het is gemakkelijk om de basisregels te vergeten, vooral de eerste paar keer, omdat je zo in beslag wordt genomen door het duiken zelf.

Ben je begonnen met eenvoudige apparatuur of heb je vanaf het begin professionele technologie nodig?
Alles ontwikkelde zich beetje bij beetje. De eerste camera was een klassieke compactcamera van een paar honderd euro met een beschermende behuizing van polycarbonaat. Daarna kocht ik een onderwaterflitser, wat een must was. Toen het tijd werd voor een echte kwaliteitssprong, schakelde ik over op geavanceerdere systemen en kocht ik de juiste apparatuur: een goede spiegelreflexcamera, een fisheye lens en een paar goede flitsers. Je kunt gemakkelijk tienduizenden euro's uitgeven aan complete professionele apparatuur.

Welke apparatuur gebruik je op dit moment?
Ik heb een Canon 5D Mark III met een aluminium behuizing van Nauticam. De lenzen die ik gebruik voor onderwaterfotografie zijn een Sigma 15 mm Fish-Eye, een Tokina 10-17 Fish-Eye, die ik gebruik met een 1,4x multiplier, een 100 mm L Macro van Canon, extra onderwaterlenzen met dioptrie en een Canon 17-40. En ik werk met grafische monitoren van EIZO, een zeer belangrijke partner in de wereld van digitale beelden.

Hoe heb je EIZO leren kennen?
Een deelnemer aan een van mijn cursussen stelde me voor aan Roberta Scalisi, Product & Marketing Manager bij EIZO Italië. Ik ken het bedrijf al heel lang, omdat het staat voor de hoogste kwaliteit in fotografieschermen.

Dit heeft geleid tot een samenwerking waarbij ik workshops over onderwaterfotografie kan geven en kan profiteren van de uitstekende kwaliteit van EIZO-monitoren. De volgende workshop richt zich op de nabewerking van onderwaterbeelden. Het doel is om deelnemers informatie te geven die nuttig is voor zowel beginners als ervaren gebruikers.

Bewerk je je beelden na?
Ja, natuurlijk, maar ik wil het niet overdrijven. Mijn doel is altijd om de natuur te laten zien zoals die is. Bij dit soort fotografie zijn er kleine foutjes of onvolkomenheden die gecorrigeerd moeten worden, bijvoorbeeld de overheersende blauwe tinten door de aard van het water of kleurafwijkingen.

Bewerken is het aanpassen van de belichting of het contrast, het verwijderen van lelijke wolkjes - ook al is dat soms niet nodig - en het optimaliseren van de scherpte van details.

Om iets technischer te worden: Welke stappen komen er kijken bij de post-productie?
De realisatie van mijn onderwaterbeelden verloopt volgens een beproefde procedure. Eerst wordt het RAW-bestand bewerkt in Lightroom: bijsnijden, algemene belichtingsinstelling, kleuraanpassing, verzwakking van dominante elementen, contrastaanpassing van licht-, schaduw-, wit- en zwarttinten, correctie van kleurafwijkingen of lenscorrectie. Als je wilt, kun je op dit punt ook kleine, geselecteerde wijzigingen in de instellingen aanbrengen.

De tweede stap is het bewerken in Photoshop, waar je eventuele krassen of vlekken op de lens en waasdeeltjes kunt verwijderen; je kunt je concentreren op details en diverse laatste aanpassingen doen. Het bestand wordt vervolgens geëxporteerd via Lightroom.

Welke plannen heb je voor de toekomst?
Mijn eerste fotoboek verschijnt dit jaar. Het is natuurlijk gewijd aan water.